 |
Op ole Weeg un Brüchen:
Deel 1 Na Deel 2 Na Deel 3 Na Deel 4 Na Deel 5 Se köönt de Fotos per
Klick vergröttern. Trüch kaamt Se denn mit den Zurück-Knoop
op de Browser-Symboolliest.
Ümmer wedder dükert ut mien Kinnertiet de "Ole Eiderkanal" bi mi op. Ik kann mi noch goot up em besinnen. Dat is de Kanal, mit den man as eerst twischen de Oostsee un de Noordsee en Verbinnung herstellt hett. Bit dor müssen de Scheep all baben üm Jütland rüm föhrn un dörch dat störmisch Kategatt! Dat weer en gefährlich un beswoorlich Fohrt.
Dorüm hebbt sik de ümlingenden Länner tosamendaan un enen Kanal buut. 1784 weer de "Ole Eiderkanal" trecht. De Scheep kunnen nu vun Holtenau dörch den Kanal na Rendsborg un över de Eider bit Tönning un annersrüm bit Holtenau föhrn.
As Kinner hebbt wi nix över den Olen Eiderkanal wüßt. Later heff ik eerst mitkregen, wat dat för en Jahrhunnertbuwark weer. Gut Projensdörf mit dat Herrenhuus liggt ganz dicht an den Olen Eiderkanal un an den Kaiser-Wilhelm-Kanal (hüüt: Noord-Oostsee-Kanal). Up de Welt kamen un groot woorn bün ik in Projensdörp in dat Schoolhuus.
Wi Kinner weern meist jeden Dag un to jede Johrstiet an den olen Eider-Kanal. Wi bruken blots över den Gutshoff to lopen. För uns weer dat en herrlich Reveer to'n Spelen. Dor harr de Natuur sik utbreedt. Ole Bööm stünnen an't Över un ehr dicken Telgen langen bit na de anner Siet vun den Kanal. Een groten Boom weer bi enen Storm ümfullen. De leeg in den Kanal. Dor sünd wi Kinner up lang balanceert un över den Kanal kladdert. De weer nich breet. Uns Öllern hebbt uns ümmer vermahnt. Se harrn Bang, dat wi in den Kanal füllen.
Dat Water vun den Kanal weer mit veel Planten un Grööntüüg todeckt. Den Grund kunn man nich sehn. He woor ja al dormals lang nich mehr vun Scheep bruukt. Watervagels swömmen mank de Seerosen un de annern Planten. Dat weer en richtig vertövert Water. Avends geev dat Poggkunzert. In Sommer hebbt wi eenfach dat Grööntüüg an de Siet raakt un hebbt in den Kanal baadt! Swömmen kunnen wi mank de langen Wötteln vun de Waterplanten nich.
En smallen Footweg dicht an den Kanal güng an ole Strohdackhüüs vörbi na de Slüüs. De Slüüs weer för uns Kinner verbaden, dor dörfen wi nich alleen hin. De Slüsenkommern weern teemlich hoch un dat Water deep. Dat weer för uns Kinner to gefährlich. Likers sünd wi dor af un to heimlich hingahn. Eerst as ik wat öller weer un na School güng, kreeg ik wat över den Olen Eiderkanal to weten. Dormals weer al nich mehr veel vun em nableven. Dor harrn de Kanalbuer al dat ole Bett, de Levensau, vun den Kanal för den niegen, den "Kaiser-Wilhelm-Kanal" mit nütt! Dor wöör mi ok eerst kloor, wat de Verbinnung twüschen de Oostsee un de Noordsee för den Welthannel för en Bedüden hett. De eerst Buafsnitt vun den Olen Eiderkanal weer üm 1777 vun de Kieler Förde bit Gut Knoop. Dor harr man dat Bett vun de Levensau to Hölp nahmen. An de Infohrt vun den Kanal hett man twee hoge Obelisken upstellt. Op ole Biller is dat noch to sehn. Een vun de beiden steiht noch vör dat Packhuus in Holtenau.
Bi Gut Projensdörp is noch en Rest vun den olen Kanal vörhannen. Na 2 km endt he in de ole Rathmannsdörper Slüüs. Wi brukten blots över den Gutshoff lopen, denn weern wi al an den Eider-Kanal. Un dat weer mien Kinnerparadies. Eerst veele Johrn later keem ik wedder an dat Stück vun den Olen Eiderkanal. En unschienboren smallen Feldweg güng na den Kanal hindaal. Di dörf keen Auto in de Mööt kamen. Twee Autos harrn op den Feldweg kenen Platz, denn müss een up de Koppel utwieken!
Ümmer noch stünnen de olen Katen an den Kanal. Över enen Hoff bün ik röver föhrt. Dat Auto pass genau över den Hoffplatz mank Stall un Wahnhuus. Glieks güng de Klööndöör up un ruut keem — Bruno, en Schoolkolleg vun mi! Dat geev en groot Hallo. Bruno weer mit mi tohoop bi mien Vadder to School gahn. Dat Vertellen wull keen Enn nehmen. Bruno schwärm noch vun sien Schooltiet. Wat he allens in de lütte School bi mien Vadder lehrt harr! He wies mi noch sien Tüüchnis, dor kunn ik noch de Ünnerschrift vun mien Vadder bewunnern.
Na en good Tass Kaffee un nahdem uns Bruno sien Goorn wiest harr, sünd wi noch to Foot an den Kanal lang na de Slüüs spazeert. Dat weer blots en smallen Patt, de fröhere Treidelweg. Dat Slüüsenwärterhuus weer smuck herricht un bewahnt, de fröhere Peerstall weer to en Gasthof ümbuut. De Scheep up den Kanal müssen bi slechten Wind fröher vun Minschenhand oder vun Peer trocken warrn. Dat nööm man Treideln, un dat weer en echte Schinneree, en Knakenarbeit, för Minsch un Deert. De Rathmannsdörper Slüüs weer vun Holtenau de dritte Slüüs. Dor müssen de Peer utwesselt warrn, se kunnen denn nich mehr. Dull beindruckt vun den Olen Eiderkanal sünd wi wedder na Huus föhrt. För uns stünn fast, dat wi uns nu de annern Relikte vun den Kanal ankieken wullen.
|
