Lübeck. Grafik vun Jutta Bredow

Karl H. Nissen

De Klööster un dat Hillig-Geist-Hospital


Se köönt de mehrsten Biller dör Klick vergröttern. Trüch kaamt Se denn mit'n Zurück-Knoop op de Browser-Symbolliest!

Vun de groten Kirchen in uns Stadt heff ik al vertellt, wi harrn aver noch mehr Kirchen in Lübeck.Koort vun dat Rebett vun't Johanniskloster. Klick op to'n Vergröttern!

Veer Klööster geev dat, jede harr ene Kirch; un ok to dat Hillig-Geist-Hospital höör en.
De Klööster legen meist an den Rand vun de Stadt vun dormals, dicht an de Muur. Dat fallt uns hüüt gor nich mehr up.

In dat Johr 1143 — so steiht dat in en oll Chronik — keem Graf Adolf vun Schauenburg in uns Gegend. Em gefüll dat hier un "er begann eine Stadt zu erbauen".
Hinrich de Lööv hett later wieder buut un so is dat en richtig Stadt worrn mit vele Minschen: Hannelslüüd, Handwarker, Mannslüüd, Fruunslüüd, Olle un Junge. Fröh weren ok Preester hier, 1160 weer Lübeck al en Bischofs-Stadt, un denn kemen ok bald Mönke. De eersten weern Benediktiner, se hebbt 1177 dat Johannisklooster gründt.

Plaan vun dat Johannisklooster. Klick op to'n Vergröttern!

Dat Johannis-Klooster
Gründt 1177 vun Benediktiner

Dat leeg ünnen an de Wakenitz, dor, wo hüüt dat Johanneum steiht.

De Benediktiner dräägt swatte Kleder. Se blievt ehr Leven lang in ehr Klooster, mütt veel arbeiten un veel beden un lesen. Se mütt gehorsam sien un nix höört ehr to, nich mal en Neihnadel.

Dat grote Grundstück, dat to't Johannisklooster tohören dee, güng vun de Fleeschhauerstraat bet dicht vör de Hundestraat.
An de Straat, de hüüt "Bei St. Johannis" heet,"Bei St.Johannis". Ole Opnahm. Klick op to'n Vergröttern! stünnen Wahnungen, Ställe, dat Slachthuus un ok dat Backhuus.
Rundüm dat Klooster leep an de annern Sieden de Kloostermuur.
En groot Goorn leeg na de Hundestraat to.
Dat Klooster mit den Friedhoff un de Slaapkamern un all dat, wat noch dor tohöör, harr sienen Platz an de Eck na de Fleischhauerstraat.
Ganz in de Mitt stünn de Kirch. Se weer ut de romanisch Tiet, later is se in de gotisch Wies ümbuut worrn. Woans se utsehn hett, dat weet hüüt keen Modell vun de Johanniskirch, as se in ehr romanische Uurgestalt utsehn hebben kunn. Klick op to'n Vergröttern!mehr. Se is na 1806 afbraken.
De annern Buwarken sünd wieder bruukt to'n Wahnen.

Na 1900 hett sik veel ännert. Fabriken sünd gründt, lang weer dor en Holtlager.
Dor, wo vörher de Wakenitz weer, is de Elbe-Lübeck-Kanal henkamen.
De olle "Johannis-Straat" — hüüt heet se Dr.-Julius-Leber-Straat — güng vörher vun de Breed Straat bet an dat Klooster ran, nu güng se dal bet an den Kanal, un dor is en Gymnasium Benediktiner-Mönke (18.Jh.)henkamen, dat Johanneum.
To sehn is vun dat olle Klooster meist nix mehr, to vertellen gifft dat veel.

Geschichten un Geschicht vun dat Johannis-Klooster

As dat los güng mit dat Klooster in dat Johr 1177, dor weer Lübeck noch kene grote Stadt, man hier leven al vele Minschen. De harrn so männichmal ehre Noot mit dat dääglich Broot. Kinner groot trecken weer nich licht. Jungs kunnen villicht en Handwark lehren orrer Matroos warrn, mit Deerns weer dat ganz swoor, de ünnertobringen. En Mööglichkeit weer, dat se in en Klooster güngen.

So weer dat en gode Saak, dat Mönke un Nonnen ut dat Aegidien-Klooster ut Bruunswieg (Braunschweig) kemen un up dat grote Grundstück to buun anfüngen. Keen weet, wo dat anfangs utsehen hett, man, dor warrt wohl twee Hüüs west sien, — een för de Mannslüüd un een för de Fruun. Aver de beiden Hüüs weern wohl nich wiet noog ut'nanner. In en olt Book heff ik leest, dat de Bröder un Süstern ut Bruunswieg kamen sünd, de man dor geern los sien wull. De hebbt hier so vergnöögt leevt, dat se in de Stadt veel Arger kregen. Up letzt müssen de Mönke uttrecken — wat se wullen orrer nich. Se müssen in Cismar nie wedder anfangen.Kloster Cismar (Luftbild)
Vun disse Benediktiner-Nonnen weer ok bald keen mehr hier, dorför kemen annere, Zisterzienserinnen. Un de hebbt goot Ordnung hollen.


Dat Johannisklooster weer riek. Vele Dörper hebbt dor to höört (Schenkungen vun rieke Börger), so de ganze Travemünder Eck.
In dat Klooster leven Döchter ut de groten Lübecker Familien, de al en beten wat öller weren. Un ok de Äbtissinnen weren meist ut disse Familien.
As Lübeck 1531 evangeelsch worrn is, sünd de annern dree Lübecker Klööster uplööst worrn, St. Johannis bleev bi de olle Lehr. De Äbtissin leet sik dor nich vun afbringen. Eerst as de letzt vun de Jungfruun storven weer, hett sik dat ännert.

De Äbtissin weer jümmers ene wichtig Fru. In't Museum gifft dat en Bild, dat wiest binnen dat Raathuus. All de feinen Raatsherren loopt dor rüm, un en Fru is dor mank, dat is de Äbtissin.Äbtissin in'n Audienzsaal. Klick op to'n Vergröttern!

1804 is allens, wat to dat Klooster tohören dee, an de Stadt Lübeck övergahn, un dat is bet hüüt so.

As de Mönke na Cismar trocken weern, leven in dat St. Johannisklooster Fruun, Nonnen un Jungfruun. Huusordnung vun'n Fruunskonvent. Klick op to'n Vergröttern!

Mal leven dree Döchter ut de Familie Attendorn in dat Klooster. De Mudder weer vun enen kloken Mann wohrschuut worrn, dat de dree Deerns bi en groot Unweder to Dood kamen kunnen. Dor bröch se ehre dree Kinner in dat Klooster, se dach — se glööv — dat de Kinner dor seker weren. Man de Äbtissin harr sülms Angst vör Unweder. Se hett de Deerns, as de Heven swatt un düüster wörr, rutschickt na buten. Un denn keem en Blitz, en Dunnerslag ———
Dat Klooster weer heel, man de dree Kinner weren doot.

En annermal, wedder leven dree Döchter in dat Klooster, de weren ut de Familie Ihlhorn.
De harrn so recht Smacht na enen fetten Aal. De Koch wull ehr enen fein trechtmaken. He hett dat aver nich daan. He hett ene Slang in de Pann kregen. Dat is de Deerns nich bekamen. Se sünd storven un tohoop ünner enen Graffsteen begraven.

Un wedder weren dat dree, de al as Kinner in dat Klooster kamen sünd. As se ranwussen weren, hebbt se mitkregen, dat dat buten in de Welt noch anner Minschen geev, junge, hübsche Mannslüüd. De Deerns sünd ganz trurig worrn, achter de Kloostermuur.
Enen Dag weer Besöök dor, en fründlich oll Mann. De wull de dree Deerns helpen. He harr dree Jungs to Huus, de goot to ehr passen kunnen. An'n Avend keem he mit ene Ledder, man jüst, as se över de Muur stegen, dor weern ut de dree Deerns dree wille Swaans worrn, de na de Wakenitz flögen.
Eenmal in't Johr sünd se wedder trüchkamen, as Minschen. Aver blots bet an de Knee, de Fööt bleven in't Water.Funnen Speeltüüch. Klick op to'n Vergröttern!

Dat dor Kinner leevt hebbt in't St.Jonannis-Klooster, dat mag stimmen. Bi't Utgraven keem ok Speeltüüg vördag, Kugeln ut Toon, so as uns Pickers, un lütte Deerten, Peer un Hahn.

Gegenöver vun dat Johanneum — dat weer en School blots för Jungs — steiht vun 1903 an dat St. Johannis-Jungfruun-Klooster, groot, wietlöftig un hell. Dor wahnt hüüt noch so bi twintig öllere Damen. Lange Tiet Bi St.Johannishebbt se Konventualinnen heten, kregen en beten Geld ut dat Vermögen vun dat Klooster, en Präbende. De Böverste weer de Seniorin. Achtern is hüüt noch en groot Goorn mit enen Pavillon un olle Bööm. Dor harrn de Konventualinnen Verlööv to "bescheidenes Blumenpflücken". Mannslüüd dörven up kenen Fall över Nacht dorblieven, so stünn dat in de Huusordnung. — — — Dat weer wohl dat Erinnern an den Tiet, as dor Mönke un Nonnen dicht bi'nanner leevt hebbt.

Dat hett sik 1988 — tominnst in dat Gymnasium, in dat Johanneum, ännert. Vun de Tiet an gaht dor Jungs un Deerns to School. Un so, as dat utsüht, kaamt se hüüt goot mit'nanner ut.


För dat letzte Bild dankt wi www.lauritzen-hamburg.de

trüch


na baven


na't Flack

na de Startsiet