Dat fürchterliche Leed
To'n Volkstruerdag

vun Marlou Lessing


Is Volkstruerdag. Wi denkt an de Doden vun de Kriege — de verleden Kriege un ok de, de noch kaamt. Dat ritt ja nich af, de Pest vun Gewalt dör uns Geschichte un Welt. Düt Johr is nu endlich de Afghanistan-Insatz vun de Bundswehr to Enn gahn, opletzt meist en afsurde, unmöögliche Opdrag in en extrem fiendlich Ümgeven. Rund 3600 Suldat*innen vun de ISAF-Truppen sünd dor doodbleven, 59 alleen vun de Bundswehr. De Tall vun afghaansche Zivilist*innen, de bi de Kämpfe doodbleven sünd, geiht an de 100.000. Un je mehr uns Welt globaliseert warrt, je mehr warrt ok de Doden vun wied entfeernte Kriege uns Dode, üm de wi truern doot. De Welt is vull vun ehr.


De Gedenksteed

Ik wahn in en Oort, de na 1945 vun Kriegsflüchtlinge opbuut woor. Jedeen Volkstruurdag warrt an de Doden erinnert. Dorto gifft dat op den Karkhoff en Fierstunn an de Gedenksteed. Al in'n Gottsdeenst speelt de Bläser; na den Gottsdeenst treckt se all üm na de Gedenksteed. Ik gah dor nich so geern hen, denn — een höllt dor en Reed, se leggt en Kranz af, un denn —

Un denn speelt de Bläser dat Leed. Un in düssen Momang much ik jümmers luud schriegn.

Ich hatt’ einen Kameraden,
Einen bessern findst du nit.
Die Trommel schlug zum Streite,
Er ging an meiner Seite
Im gleichen Schritt und Tritt.

Eine Kugel kam geflogen,
Gilt’s mir oder gilt es dir?
Ihn hat es weggerissen,
Er liegt zu meinen Füßen,
Als wär’s ein Stück von mir.

Will mir die Hand noch reichen,
Derweil ich eben lad.
Kann dir die Hand nicht geben,
Bleib du im ew’gen Leben
Mein guter Kamerad!

Ludwig Uhland

Dat gifft meist nix an düt Leed, wat nich fürchterlich is. Fürchterlich is de gliekgüllige Sülvstverständlichkeit, mit de de Suldaten ehr Handwark vun Starven un Doodmaken opnehmt, eenfach bloots wieldat de Trummel slöög. As wöör en Automaat anknipst. Ja so wünscht sik jedeen Diktator sien Militäär! — Fürchterlich is de anonyme doodbringen Kugel, fürchterlich de Gliekgülligkeit gegen allens Leven, ok dat egene — gellt dat mi orr gellt dat di? —, eenzig minschlich is de utreckte Hand vun den starven Fründ. Avers denn kümmt dat Fürchterlichste: De anner Kamerad grippt nich düsse Hand, lett ehr in de Luft hangen, lett de letzte Sekunn mit sien Fründ in düsse Welt verstrieken — he laadt lever sien Tötungsmaschien, dat he gau op de anner Siet liekso en Tragödie un Leid anrichten kann. Staats ehr wegtosmieten för jümmers. Later, later! In't ewige Leven kannst ja jümmers noch mien Maat ween un mi de Hand schüddeln. Later, later! Eerstmaal doodmaken, solang noch wat leevt op de Eer. Dat is wichtiger. — Dat schient wohraftig de Wahlsprook vun de Minschheit to ween. Solang noch wat doodtomaken is, is dat wichtiger.

Kann dat ween, dat de Suldaten in dat Leed nich erkennt, dat de fiendliche Kugel jüst ehr Spegelbild is? Dat to erkennen langt doch en halve Bregenzell... Mag ween, dat Uhland dat Gedicht al as en versteken Kritik an dat Suldatenethos schreven hett. Anners kann ik mi dat meist nich denken. De Lü faat dat avers nich so op; se nehmt dat wöörtlich. Un denn kann ik eerst recht nich verstahn, woso düt Leed noch speelt warrt. "Suldatisch Plichtgeföhl"?! Solang de Minschen nich begriept, dat jüst düsse Mentalität all dat Kriegsunglück över de Welt bröcht hett — so lang warrt dat jümmers un jümmers wiedergahn. Wenn wi jichenswat ut all dat Elend lehren köönt, denn dat.

Avers de Suldaat in dat Leed lehrt nix ut den Dood vun sien Fründ. He heevt dat Gewehr. Wedder un wedder.

Nee, an dat Graff vun düssen Suldaten much ik nich stahn un keen Kranz afleggen.

Ik much ok nich glöven, dat düsse Suldaat noch wat mit uns Suldaten vun hüüt to doon hett. Ik vertru op, dat uns' Bundswehr as Armee in den Demokratie ehr Befehlen nich blindlings befolgt. Nüms wöör eenfach bloots vunwegen den Trummelslag op en anner Grupp scheten, ahn to fragen, wat de uns denn daan hebbt. Un al nümsnich wöör sien doodwunden Maten de letzte minschliche Leeftalligkeit verseggen. To'n Glück sünd wi hüüt en teemlich zivile, verweichlichte Bagaasch. Dat gifft also noch Höpen.

Un de Drecksarbeit vun't Doodmaken erledigt sowiso de Drohnen för uns.


14.11.2021


na baven