Johann
Hinrich Wichern 21.04.1808 - 07.04.1881 De goot is, de kriggt vun den Herrn sien Wohlgefallen, Spröök Salomos, 12,2
De Baas vun't Ruge Huus Wokeen weer denn Johann Hinrich Wichern? Wi fiert al so veel Lüüd dit Johr, dat een ganz dörcheenanner kümmt. De Hamburger Seemanskark ward 100 Johr, de Fischmarkt is al 305 Johr old, mit Wilhelm Busch und Paula Modersohn Becker hebbt se in Festakte wat anstellt. Bugenhagen Pomeranus stürv vör 450 Johr. Un nu noch Wichern? Wat weer dat för een Tiet, as hei an't Wark güng? Wichern analysierte die Umstände in den Elendsquartieren und schrieb genaue und detaillierte Berichte. In der "Öffentlichen Begründung des Rauhen Hauses" ist Folgendes zu lesen:
Fraag man to'n Sluß noch noch maal, wokeen Wichern weer! Johann Hinrich Wichern wöör an'n 21. 04. 1808 in Hamborg born un stürv dor ok an'n 07. 04. 1881. Hei weer de Öllst von söven Geswister. Sien Vadder harr sik ruparbeidt to so een Oort Notaar. Dat güng jüm in de gootbörgerlich, christlich Familje recht goot, wenn se ok kein groot Sprüng maken kunnen. As Johann 15 Johr old weer, stürv sien Vadder. Hei müßt de Höger School verlaten un för de Familje dat Geld ranschaffen. Dat kunn hei as Uptrecker in en privaat Internaatsschool. Nevenbi halte hei dat Abituur na. De "erwecklichen Kreise" un Fru Sieveking tahlten em en Stipendium. Hei studeerte in Göttingen un Berlin. Dor slööt hei sik den Mitarbeiderkrink vun Baron Kottwitz an, de sik vun en entschieden Christenfrömmigkeit her üm de Armen in de Grootstadt kümmerte, so in de "Beschäftigungsanstalt in der Kaserne am Alexanderplatz". 1832 weer hei mit sien theoloogsch Studeern trecht. In't sülve Johr övernehm hei een Steed as Oberliehrer an de vun twei Hamborger Christenlüüd inricht Sünndagsschaul in de Karkengemeind St.Georg, een weer Jehann Oncken.
St. Georg weer to de Tiet wohrhaft een Elennsquarteer. Hierher harrn se in't Middelöller de Pestkranken un Utsätzigen afschåven. Hier stünn de Galgen. Wichern güng in en Besökerverein, de de Öllern vun de Sünndagschoolkinner to Huus besöchte. So liernte hei de schrieen Armoot un Hüsungsnoot, de geistige un sittliche Verkamenheit in Hamborg kennen. In den Hamborger Stadtdeil Horn grünnte hei na een Johr en Anstalt "zur Rettung verwahrloster und schwer erziehbarer Kinder". De Grünnenversammlung weer an'n 12. September 1833. De Hamborger Syndikus, en Verwandter vun Amalie Sieveking, harr en Eck Land mit en lütte Kaat. "Ruges Huus" sään de Lüüd dortau. Dat överleet hei Heinrich für sien Vörhåben. Wichern tröök mit sien Mudder un Süster an'n 31. Oktober in dat "Ruge Huus".
Se sammelten Geld un bröchten 6500 Mark tosamen. Al Enn 1833 harr Wichern 12 Jungs in sien Huusgemeinshopp upnahmen. De Tahl wöör jümmer grötter, so dat se niege Hüüs buun müßten. 10 bit 12 Jungs wahnten mit en "Brauder" (Betreuer) tosamen. De Bräuder bildte Wichern för ehr Upgaven ut. So is Wichern de Mann, de dat Amt vun den nietestamentlichen Diakoon weder belevte. De vun Wichern utbildten Mannslüüd wöörn ok Armen- un Volksschoolliehrer un Soziaalarbeider. In dat "Ruge Huus" wöörn mit de Tiet Warksteden un en Druckerie inricht. De Jungs, de utwussen in de Welt rutgüngen, harrn christlich Bildung un en Beruf. Se kunnen an ehr Levenswark gahn.
Ganz wat Besünneres begeev sik to de Adventstied 1839. Die Jungs kunnen dat nicht aftöven, dat de Hillige Avend keem. Wichern bünn Dannengröön üm en oles Wagenrad un sette 19 rote Kersen un 4 grotte witte Kersen up dat mit witte Bänner smückte Rad. Dat hängte hei up de Deel vun de "Kaat". Elkeen Da
g wöör een Licht miehr ansteckt. So wüßten de Jungs jümmer, wo lang se noch töven müßten. Wichern harr den Adventskranz erfunnen.
Siet 1842 kümmt jümmer öfter in Wicherns Breif dat
Word "Innere Mission" vör. Hei wull över sien
Daun in't "Ruge Huus" "Werke der rettenden Liebe"
in ganz Düütschland ingang bringen. För Wichern weern ok de vun de Bahn Afkamnen Christenlüüd. Vun Berlin ut, wo hei in'n Staatsdeinst güng, un dat Mustergefängnis Moabit wöör de Seelsorg för de Insparrten in de Tuchthüüs un Gefängnisse regelt. Vun 1870/71 af an bekümmerte hei sik üm de Utbillung vun Felddiakone för de Suldaten. Liekers harr hei jümmer een Oog up sien "Ruges Huus" in Hamborg. 1874 wöör Wichern dull krank. Sien Söhn Johannes övernehm de Leit vun't "Ruge Huus". 1881 stürv Johann Friedrich Wichern.
O
kunn de Welt nich miehr solk Wark- un Glovenschristen un weniger Muulchristen
hebben!
|
||
Biller un Informatschonen: Wikipedia
Plattdüütsch un Tosamenstellen: Rudi Witzke 1.6.2008 |