Horst Wernecke vertellt:

En Plattdüütschen up den russ'schen Zarenthron

Dat en Plattdüütschen up den russ'schen Zarenthron seten hett, dat weet nicht veel, un doch is dat so. Dat Ganze leeg doran, dat de Zar Peter de Groot, de so üm Söbenteinhunnert rüm dat russ'sche Riek utbuut harr, geern ok 'n Verwandtschap in 'n Norrn vun de Ünnerelv hebben wull. Irstens harr he denn in de däänsche Gegend egen Intressen, un tweetens weer he kien up den Hannel na Westeuropa.

Dat allns weer an besten över Holsteen möglich. Dorüm hett he sien Dochter Anna mit den Herzog Karl-Friedrich vun Holsteen-Gottorp na Sleswig hen verheirod.

Elisabeth I. vun Russland

As nu Anna ehr öllere Süster, de Zarin Elisabeth, de vun 1741 bit 1762 dat mächtige Riek regeren dee, keen rechtmäßigen Arben harr, hett de sik an ehr Verwandtschap in Holsteen erinnert, denn Anna harr en Sohn, de heet Karl Peter Ulrich. He weer twors 'n schüchternen un'n beten wat steerschen Jung, de sik 'n Schietdreck üm sowat as Lehren kehren dee, man de harr doch wenigstens Peter den Grooten sien Bloot in de Adern! Den hett se sik, as he söbentein Johr oold weer, na Moskau haalt, glieks mit 'n düütsche Prinzessin ut Anhalt verheirod un as Regenten utbilln laten. Korl-Peter hett dat in Moskau toeerst gor nich gefulln. Eerst as he sien Frünnen un 'n Reeg Suldaten un Offzeern ut Sleswig naholln kunn, güng em dat beter. Man so'n rechten Russ is he nie nich worrn, he harr keen Smack an de orthodoxe Religion, de doch an'n Zarenhoff so wichtig weer, un an den ganzen Hoffschranzenkraam a'lang nicht. Veel lever hett he sik up sien Slott Oranienboom, dat vun Moskau 'n Stremel afleeg, mit sien holsteenschen Frünnen afgeven. Mit de kunn he wenigstens, so as he dat in sien Jungsjohrn jümmers daan harr, Platt snacken un Suldat spelen.

Karl Peter Ulrich v. Holstein-Gottorp, namoligen Zar Peter III. vun Russland

De Bojaren, wat de russ'sche Hoffadel weer, hebbt den doren Speelkraam ganz geern sehn. Se hebbt dacht, wenn de Holsteener mol Zar ward, denn blifft de Macht bi jümsülben. Dor harrn's sik avers bannig in'n Finger sneden, denn sodraad Korl-Peter 1762 to'n Zaren kröönt wöör, müssen se marken, dat ut den schüen Jung in de söbentein Johrn as Grootfürst 'n heel plietschen Regenten worrn weer. In'n Droom nich harrns doran dacht, dat de öllig wat vun Militär, Geldkraam, Verwaltung un dat Recht verstünn. Dat harrn em all de klooken Fachlüüd ut Holsteen bibröcht, un ok wull Friech de Groot, mit den he sik lange Breef schreben hett. As Zar Peter III. hett Korl-Peter gliek 'n poor Reformen dörchsett. So dörven de russ'schen Lüüd nu ok in de Utlande reisen, dat weer vördem bi Straaf verbaden west. De berüchtigte "Geheeme Kanzlei", wat so'n Aart Staatspolizei weer, hett he foorts uplööst; Stüürn för de lütten Lüüd hett he afschafft un dorför de Rieken un den Klerus schröppt. Dat kunn up Duur ja nich goot gahn, besünners ok, wieldat he sien Fienden in de hogen Staatsbaantjes laten harr.

Sophia v. Anhalt-Zerbst, namolige Zarin Katharinn II. vun Russland

Katharina, wat sien tücksche Fru weer, hett dat ok gor nicht geern sehn, dat sik ehrn Mann up'n Stutz as düchtigen Regenten wiesen dee. De dulle Deern hett de Macht süllm hebben wullt un sik mit 'n poor hooge Offzeern, in Sünnerheit mit de fief Bröder Orlow verbündt. Den Öllsten, den legen Grigorij, hett s' besonners geern mucht, den hett s' toswiestert, dat he den nien Zaren dootmaken schull.

As de Bojaren, de al wegen jüm ehr Stüürn heel füünsch weern, höörn deen, dat Peter III. den König vun Preußen gegen de Ööstreichers helpen wull un dat he sien holsteensche Stammlannen vun de däänsche Herrschaft frie maken wull, dor hebbt se toslagen. Son een Politik pass nu afsluuts nich in ehrn Kraam! Mit 'n ganzen Barg Schütten sünd se denn na Oranienboom trocken un hebbt den Zar un sien Frünnen insparrt. Veniensch weer, dat se Peter doch noch dootmaakt hebbt, as de al up den Thron verzicht harr, dat heet, se hebbt em toeerst vergifft, un as he sik jümmers noch rögen dee, kortharig brutal stranguleert.

Katharina II. vun Russland in ehr latere Johrn

De goode Mann hett blots söss Maanden up den Thron seten, un doch harr em dat Volk wegen sien Gerechtigkeitsgeföhl un sien Goothardigkeit al so leev, dat dat na sien Dood daaglang an sien Sarg vörbitrecken dee un sik vör luder Huuln un Blarrn meist gor nicht hollen kunn. De gruliche Katharina is Korl-Peter up den Thron nafolgt un hett Russland över dörtig Johrn regeert. In de Tied is se jümmers geern mit 'n ganz Reeg Mannslüüd up'n Swutsch un achterna t0 Puuch gahn. Manch een strammen Kierl is up düsse Aart un Wies to Amt un Würden kamen — man lang nich jeden hett ok 'n lang Leven hatt.