Pingsten mit Fiete Lüttenhus

Pingsten in'n Wandsbeker Holt
Friedrich Schnoor 1925

Himmelsschlötel. Foto Antje Heßler

In mien Jungstied, wenn Pingsten wör,
Wat weern dat scheune Doog!
Denn neuhm mien Vadder mi mol vör
Un rich an mi de Froog:
„Wo muchs du geern woll Pingsten henn?
Besinn di ober gau.“ —
He grien dorbi son beten, denn
He wüß dat ganz genau. —
He kenn sien'n Jung, sien'n Daugenicks!
De Antwort kreeg he denn ok fix.
Se luud ganz kott un stolt:
„No'd Holt, no'd Holt!
No'd Wandsbeker Holt!”

Pingstmorgen denn gung dat nu los
In alle Hergottsfreuh.
Nee, Kinners, wat weer dat för'n Spoß,
Dat weer noch weert de Meuh!
Weern eben wi in'd Holt ringohn,
Ick weet dat noch as hüt, —
Bleew Vadder eers vörn Denkmol stohn,
Verwiel dor'n ganze Tied
Un seed: „Kiek düssen Steen di an!
De steiht to Ehrn för een'n Mann,
De hier hett dicht' un wannert' mol ;
Sien Leeder singt Ji in de School.
Op den'n Mann sünd wi stolt! —
Wo leew harr de sien Holt! sien Holt!
Uns' ool Wandsbeker Holt!“

Denkmal för Matthias Claudius in't Wandsbeker Holt.
Foto staro1/Wikimedia Commons

Wo geern heff ick mien'n Vadder heurt!
He wüß dat all so fein! —
Nodem he mi denn harr belehrt,
Gung't wieder rin in't Greun,
Denn setten wi uns eersmol dohl
Ganz dich neern an den'n Diek
Un eeten wat un drünken mol. —
Von fern klung lies Musik. —
Dat keum von wieden ut een Goorn,
Door speeln un's Wandsbecker Husorn!
Uns' stramm'n Jungs, uns' Stolt
Pingsmorgen denn in'd Holt! in'd Holt!
So wunnerbor in'd Holt!

Preußische Husaren

Von morgens freuh bit obends loot
Kunn man in'd Holt uns sehn.
Veel beder weer'd doch as op d' Stroot.
Wat weer dat wunnerscheun! —
Mien Vadder neuhm mi an de Hand
Und wies' mi manchen Boom
He wies' mi mennig selten Plant
Un nenn mi ok ehrn Noom.

Uns' Mudder, de gung still bieher —
Un ut de Bööm dat jubileer —
De Bläder speeln in'n Sünn'ngold. —
O wie scheun weer dat doch in'd Holt! in'd Holt!
Pingsten in'd Wandsbecker Holt!

Doch stünn an'n Heben Maand un Steern,
Gung dat no Huus ok sach. —
Denn sungen wi een Leed noch geern
Rin in de Sommernach.

Dat wiede Holt stunn as in'n Droom
Un nick uns liesen to. —
De lütten Sängers dor in'n Boom,
De weern jo längs to Roh.
Wat uns denn keum so in den Sinn,
dat smettern wi in'd Holt herrin. —
Weern ok de Leeder olt,
Wo herrlich klung'd in'd Holt! in'd Holt!
Pingsnach doch in uns' Holt!

Dat sünd nu veele Johr all her,
Is bald al nich mehr wohr! —
Wied in de Welt ick rum all weer,
Bün olt, heww griese Hoor. —
Veel anners süht dat ut all hüt
As dunn, wo ick weer Jung,
Doch denk ick geern noch an de Tied,
Wo dat no'd Holt henngung.
Dat weern doch de scheunsten Stun'n!
Noch narms heww ick dat beder funn', —
Gleuwt mi'd, ick bün dorop so stolt! —
As Pingsten in uns' Holt! in'd Holt!
As Pingsten in'd Wandsbeker Holt!

Stockroos. Bild Rudi Witzke

De Pingsttour
27. Mai 1950

Jedes Johr, wenn Pingsten weer, harr Schoster Dreier mit sien Frünn'n, Ede Pries un Krischon Kuhlmann, en Pingsttour mokt, weern ober ümmer blot to Foot los west; ditmol harrn se sick vörnohm'n, mol en Pingstfohrt mit'n Fohrwark to moken; se wulln mol'n beten wieder weg.

Quelle: Stadtarchiv Heide

August Breckwoldt, de fröher lange Johrn mit sien egen Fohrtüch as Schipper fohrt harr, harr de köstliche Seefohrt opgeben un sick so'n lütt Landstell köfft. Dor he en godenFründ von de Dree weer, harr he versproken, dat he sien Spannwark dorto hergeben wull. He sülws fohr natürlich mit, "Sied man Pingstmorgen Klock söben vör mien'n Huus, un bringt ok rieklich Proviant un ok düchtig een'n in'n Buddel mit, dat wi ünnerwegens nich verdösten doot. lck stoh rechttiedig mit mien Fohrwark prot", harr he seggt.

De vigeliensche Klepper. Foto Antje Heßler

Punkt Klock söben weern denn ok de dree Frün'n to Stell, August sien lütten Stohlwogen stünn all to de Affohrt farig vör de Döhr. As de dree in'n Wogen kladdern wölt, seggt August, "Nehmt jug'n beten mit de Bank in Acht, dat oll Ding is all möör un kann nich veel af." As de Dree siddn doot, stiggt he op'n Buck, nimmt dat Lei in de Hand un langt de Dree son'n groten isern Bootsanker hen, de an son dickes Tau von'n fiev bit söss Meter lang anbun'n weer.
"Wat sall dat, August?", seggt Ede Pries.
"Je", seggt August, "beder is beder. De oll Gaul is'n beten hitzig un künn ünnerwegens sien Mücken kriegen. Ok kann he de verdammte Isenbohn mit ehr Lokomotiven nich af. Un denn eers de Automobile, de kann he op'n Dot nich utstohn, denn neiht he ut as nicks Goods."
"Un dat seggst du nu eers?", seggt Krischon Kuhlmann, "wi hebbt keen Lust, uns dat Gnick to breken, harrn wi dat wüsst, harrn wi lewer'n Foottour mokt."
"Beruhig di man", seggt August, "dorüm heff ick jo grod den Bootsanker mitnohm'n, dat wi keen Mallör hebben doot, un dat wi, wenn dat sien mutt, de Kalesch to'n Stohn bring'n köönt."

Se fohrt je denn ok af. As se ober keen Veddelstünn ünnerwegens un op de Schossee sünd, dor heurt se achder sick wat snuben un tuten.
"Holt jug fast, un' mokt den Anker kloor!", schreet August. As de Gaul dat Tuten heurt, klabastert he denn ok los, wat dat Tüch man holln dee. Dat Auto roost an jem vörbi, un de Gaul achterher, so dull he man kunn. De oll Wogen swenk von een Siet no de anner.
"Smiet den Anker rut!", röppt August; un hest mi nich sehn, flög he ok al öber de Kant von den Groben un hookt sick in den weken Bodden fast. Op'n Slag stünn de Wogen still!

Dörch den'n Ruck ober kreeg de Rüchlehn von de oll Bank, wo de dree Fohrgästop seeten, so'n Knacks weg, dat se swabbs ut'nanner breuk un de Dree achteröber un koppheister von'n Wogen scheuten; un dor dat de Nach öber düchdig regent harr, legen se in dicke Pütten. Na, se harrn sick wider nicks doon; blot von en Wiederfohrt wulln se nicks mehr weten.

August kehr mit sien Spannwark üm un fohr no'n nächsten Krog. Sien dree Fohrgäste güng'n to Foot achderan. Dor seeten se denn nu in'n Krog un vertehrn ehr'n Proviant un drünken op den Schreck een Glas no'd anner. August höll sick nich lang op, he fohr mit sien Spannwark no Hus. Sien dree Frünn'n seten noch fast. Schoster Dreier weer bilütten all wedder bannig in'n Tooch; un dor ok Ede un Krischon keen Kostverachters weern, güng dat von een'n Krog no'n annern. Schoster Dreier harr von sien Froo blot Urlaub bit Nomeddogs kregen un harr ok keen'n Huusslötel mitkregen. Nu weer et al bald Mirrenacht, un se seeten ümmer noch fast un höben ümmer noch een'n.

Lütt un Lütt. Foto: Wikimedia Commons, © Axel HH

As de Wirt endlich Fierobend beden dee, hoken Ede un Krischon den Schoster in, scheuben seelenvergneugt mit em los un bröchen em bit an sien Husdöhr. Denn schaukeln de beiden no Hus. De Schoster ballert an de Döhr un röppt: "Froo, mok mol op, ick bün hier!" Keener meld' sick. — He kloppt wedder un röppt nochmol. Dor ward dat Finster boben opreten, un sien Froo röppt, "Is dat nu Nomeddag? Bliew du man dor, wo du di vullsopen hest! Ick lot di nich rinn."
"Nu mok doch op, Froo", röppt de Schoster wedder, "dat sall ok nich wedder vörkoom'n."
"Dat hest du, as du besopen von de Maifier keums un di de ganze Nach rümmdreben harrst, ok seggt. Du büst'n Swinegel un bliffs een, un rinn lot ick di nich, un wenn du nochmol anballerst, kriggsdu'n Pott mit Woder in'n Nacken!"
"God", röppt de Schoster, "wenn du nich opmoks, denn sühs du mi nich lebendig wedder. Denn versup ick mi hier in'n Diek!"
"Du un di versupen!", röp sien Oolsch, "so sühst du grod ut! Jo, wenn de Diek vull Kööm weer, denn gleuw ick dat. Ober för Woder hest du Bang."
"Dat will ick di bewiesen!", röp de Schoster. Dormit greep he no'n Hauklotz, de dor stünn, un smeet em in'd Woder, dat et luud klatschen dee. Denn versteek he sick.

Sien Froo heur dat Plumpsen un meen nich anners, as dat he in'd Woder gohn weer: "Hannes!", schree se, "ick koom jo all un mok op!" In'n Ünnerrock un blote Feut rönn se de Trepp dohl un slöt op. Se löp in de stickendüstere Nach an'n Diek, wo dat Hus anleg, un röp: "Hannes, oh mien Hannes, mien Hannes!"

De Hauklotz is dat dicke Dings, woneem dat Holt op hackt woor

De Schoster neuhm düsse Gelegenheit wohr, wutsch snell ut sien Versteek, in'd Hus rin, de Trepp rop no de Sloopstuuw, trock sick gau ut un rin in'd Bedd. Un dor he ornlich een'n hoben harr, slöp he ok gliek in.

Dörch dat Schreen von sien Froo keum'n de Nohbers antolopen, un as se heurn, wat passiert weer, hooln se sick lange Stangen un Latern'n un söchen den Diek af. Dor dat ober to düster weer, müssen se, ohne de Liek to fin'n, wedder aftrecken. Den Schoster sien Froo bleew de Nach öber bi een von de Nohbers. As se den annern Morgen no ehr Hus rümgeiht, huult un schreet se dor in de Stuuv rüm, dat de Schoster dorvon opwoken deit. He sliekt sick sachten de Trepp rünner un no de Stuuv rin un röppt: "Worüm huuls du denn so, Froo, ick leew jo un bün jo hier." —

Na, Mudder Dreier harr ehr Leben lang veel Arger von ehr'n Kerl hatt, in düssen Ogenblick ober keum he ehr as en Engel vör. Se föll em üm'n Hals un röp: "Hannes, mien leewe seute Hannes, wat bün ick glücklich, dat dat nich wohr is un dat du leben deist!"
De Schoster frei sick, dat sien Streich so goot gelung'n weer. As he öwer sien Froo so glücklich see, weer he ganz gerührt un dach bi sick: "Wat bis' du doch dorgegen för'n slechten Keerl!"

So wüssen in em allerlei gode Vörsätze. He wör öwer vörsichtig noog, se nich uttospreken. Sien Froo ahnte nicks dorvon un wunner sick üm so mehr, as he ehr plötzlich bi'n Vörnom'n anreden dee un segg: "In Tokunff war ick nich mehr alleen utgohn. Wenn ick utgoh, kümmst du mit, un denn sünd wi tosomen vergneugt." Dorbi nöhm he se in de Arms as freuher, vör lange Tied. Un weer so froh, dat se dat, as freuher, allens willig geschehn löt.

In düssen Ogenblick klopp dat an de Dör, un wer keum? — de Schandarm. Achder em keum'n de Nohbers, de in de Nacht no de "Liek" söcht harrn un nu de arme "Witfroo" ehr Hülp anbeden wulln.
Den Schoster Dreier fülln nu all sien Sünn'n in, un he teuf nu dor upp, dat man em to Rekenschaff trecken dee. Dor rett sien Froo öwer de Situatschon. Se greep to en Notlöög un seggt, he harr sick werrer an Land retten könn'n un weer no Hus koom'n. Se harr dat öwer nich markt, wiel se bi de Nohbers slopen harr.

De Nohbers weern platt, un Schoster Dreier weer to'n tweeten Mol in Verlegenheit. Bevör he sick öwer von düsse Öwerraschung besunnen harr, keum al de nächste. "Hüt", seggt Alwine, "sünd jü all' bi uns inlod, denn dat ick mien'n Hannes werrer heff, dat möt fiert warrn."

Un so keum dat, dat Schoster Dreier an'n Nomeddag dat Huus vull vergneugte Lüüd harr.

Foto ML