Dat Stee van mien Grootollen

vun Karl Farr


Miene Grootollen bewohnden in miene oostfreeske Heimadtstadt Leer en Hus, an dat an de oostlijke Siet en lütje Tuun grenzde. An disse noordelke End wes en noch groter. He maat an etwa seßhunnert Ar. In de vörderste Deel van dat Hus levte mien Tant mit hör Mann, en Diskerbaas, un de achtere wur van mien Grootollen bewohnd.

In frogen Jahren bedriev mien Grootmoder en Saadhandlung in vörderen Boo. In de achter Deel war en Plumpsklo un buten en Pissoir för de Mannlü. Daaran sloot sük gliek en Schür ut Holt an, in de mien Grootvader Swienen hull. An achteren Deel van de Schür wes en ut Höhnerwier maakte Stall för enige Höhner. In de Schür wurn Tuungereetskupp, Foor und Brannmaterial, as Holt un Briketts upbewahrt. Dor achter harr mien Grootvader en Wippe för uns Kinner un en Sandkast timmert.

De vördere Deel van de Tuun holde besünners Blöm, Gewürze un Grönte in un an de Grenz wuss Rhabarber. De gaff dat in Vörjahr, wenn he riepte, för uns Kinners to proberen. Buten Rosen, Margeriten un anneren Blömstruken wussen dor ok Flörenboom in all Farven und en Mistel- un en Haasnötstruck. In angrenzende achtere Deel riept Obst un Gemüs. Mien Grootvader arnt je na Jahrtied Zwerschken, Karsen, Plumen un verscheden Appel- un Perensoorten, wieder Eerd-, Krüs-, Al- und Hentjebeei. Man ok Spargel, Kohl un Tomaten wussen da.

Eenmaal dürr ik mien Grootvader bien Tuffelplanten helpen. Datoo muss ik lütje Löcker utheven un een, twee Knullen rinsmieten. Mien Grootvader schüddt dat Lock dann to. Ik mut an de veer, fief Jahr wesen sien.

Besünners interessant wur dat, wenn dat to Winter gung. Dann wuss de "Oostfreeske Palme", de Grönkohl. Mien Grootvader segg, da mut Fröst dran, dann kunn man dat eeten. Wenn dat to Sünnerclaas gung, leggte mien Grootvader enige Bladen up de buten Fensterbank van de Köken. För dat Peerd van Sünnerclaas, as he seggte.

Unner en Karsenboom war de "Hexen-Tanzplatz". Dato harkde mien Grootvader fien schoon dat Loov weg un achterlat Ofdrücke in den Unnergrund ut Rasen un Eer. Mien Süster vertellde he, dat dor de Hexen danzt harrn!

An de Grenz to de Nahbargrundstücken wuss umto en circa twee Meter hog Heeg. Se war binah dicht. Butendem was up de anner Sied en Höhnerwier Schütt da achter. Later, as mien Grootvader nich mehr leevde un dat Stee verwilderde, lang dat enigen Nahbars, dörhen to slupen, um sük an de Früchten van de Boomen uptofrisken.

An Dingsdagen much nüms van uns Kinnern in de Tuun gahn. Achter de noordelk Heeg war dat Slachthus an en Slachteree un hier worden Swiene doodmakt. Vör hörn Dood gierten se erbarmlik.


Buernhoff, Jean Baptiste Oudry (1696-1755 )

Een war noch unangenehm un wall war dat, as de Beei maßt wurrn. Mien Grootvader lössde all paar Weken de Jierback van de Plumpsklo. Dat war en stuur un mall Wark, de he mit en Schepper, en Emmer mit langen Steel besörgte. Mitunner hulp mien Unkel. Klar, dat dat Dage lang stunk un elk de Tuun mied.

Eenmaal in Jahr slachte mien Grootvader en Swien. Dat hung dann upschnieden un utblöddt unner de Böhnluuk. Daarbi kwam en Slachter, de mien Grootvader hulp. Uns Kinner bliev dat verburgen. Van Belang war, dat de Wursten un dat Flees prima muntje.

As de Tuun noch bewarkstede un völ aarnt word, upsett en Nahber en Huck in de achtere Deel. Hier blafften un jösenden enige Hunnen. Sowied ik mi enthollen kunn, hörden se de Slachter. Wi Kinner leten dat narr uns de Huck to nahdern, tomal dat da erbarmlik stunk. Wat mit de Deren later passerde, weet ik nich mehr. 'nmaal waren se verswunnen un de Huck war ollerlos. Later word in de Tuun en Hus bode, dat Wohnboo van mien Grootollen ofrieten. Mien Tant mit hör Mann, de da noch wohnde, mut wegtrecken. As se mir vertellde, harrn de Grootollen dat Hus mit Grund un Boden in Kriegstieden för'n Appel un Ei verkopen muten, um se un hör Süster un Brör dörtobringen.


Anner Biller: Wilhelm Busch
25.4.2020

 


na baven