De Sünnschienkieker in'n Nevelmaand: De Iesvagel Familje: Iesvagels (Alcedinidae) |
|
Grött:
|
so bi 16,5 cm mit dicken Kopp un korten Steert sehn se ut as'n Droppen |
Ünnerscheed:
|
Vadder hett en langen düstern
Snavel, Moder hett beten orange or düsterrode Farv an Ünnersnavel,
süns süht he ut as se. Die Kinner sünd noch wat heller in de Farv un hefft en veel körtern Snavel. |
Nisttiet:
|
April 2 - 3 maal, jedes Mal bit acht Eier. Se buddeln bloots 'ne lange Röhre in dat Ufer von de hoge Beekkant, dor leggen se ehr Eier op'n Footbodden in'n Sand. Dor möten de Öllern se ok hudern un later fodern. |
Foder:
|
lütt Fisch bit 7 cm or ok maal 10 cm, Kaulquappen, Kävers, Snicken, lütt Poggen, Woterinsekten. |
Jagdmethood:
|
He sitt an levsten op'n Telgen över dat Woter un täuvt, bit en Fisch or lütt Insekt kümmt, denn pielt he över Kopp bit op'n Grund rünner un haalt sik en Fisch rut. He kann goot düken. Wenn keen Busch or Pahl dor is, rüttelt he ok deep över dat Woter as'n Falk. |
Woneem he leevt:
|
Klores Woter un piele Ufer ut Lehm, woneem de Vagels 'ne Röhre för dat Nest in graven köönt, in'n Winter leven se ok an de See. Wichtig för se is veel Roh un wenig Minschen. |
Roop:
|
Den Roop köönt Se sik hier bi den Nabu anhöörn. |
De een schrifft von Eddelsteen un Blinkeblank un ik, ik vertell hüüt
von den lütten Eddelsteen, de flegen kann. De Beek plöterte so vergnöögt un still för sik hen un glitter sülbern in de Morrnsünn. Dor heur ik em ropen grell un schrill, veel höger as 'ne Mööv:
den Iesvagel. Un denn seh ik em türkisfarven as de Heven
in Fröhjohr över den Beek fleeg he. Batz!
weer he weg ünnerduukt as'n Steen, de in't Woter plumpst. He sett sik op den Telgen von de Swatteller un ik seh, wat he den Fisch schüddeln dä, richtig dootschüddeln dä he em, so as ok mien Hund dat makt. Un denn swupp harr he em rünnersluckt, koppvörut. Mien Mann un ik muchen gor nich Luft halen, so opreegt sünd wi west, denn Iesvagels gifft dat bi uns nich mehr veel. |
Platsch weer he al wedder ünnerdükert.
Aver he keem goor nich wedder! Woneem weer he henflagen, de Keerl? "Wi sünd to luut west," sä mien Mann, "un du mit dien greune Jack hest em sowiso vertörnt." "Och nee, de is doch düstergreun, dat makt nix," sä ik dorgegen. "Du hest ja sowiso jümmers recht," stichel mien Mann un grien. So hefft wi uns ünnern Boom an de Siet sett un'n Stück Wustbroot eten. Ik harr so'n groten Hunger. "Weetst!" sä ik to mien Mann, "dat sünd ja ganz besünnere Vagels, nich bloots dat se scheun utsehn. Opa Harms hett mi letzt wat Verwunnerliches von de Iesvagels vertellt, de kennt sogoor 'Gerechtigkeit'." "Wo kümmt denn dat, sowat heff ik ja nie nich höört. Dat is woll wedder so een von Opa Harms sien Spijöök, wat?" Mien Mann grient mi an, aver ick schüddel den Kopp. "Nee, höör maal to, un denn segg sülben, wat dat is. De lütten Vagels sitten in de Höhle as in Korussell. Wenn de Öllern mit Foder kamen, denn kriegt dat Kind, dat tovörderst sitt, den Fisch or den Pogg. Dor gifft dat keen Drängeln." |
"Woneem
is denn dor dat Wunner bi?" fröög mien Mann. Mien Mann koppnickt. "Ja, dat is de Ool, en düchtigen Mann. Hoot af vör em!" |
Mit Eten weern wi fardig un ik güng nu liesen na den Beek röver, un dor weer he wedder, de Vagel. Aver wat weer dat? He harr sien Fisch annersrüm in Snavel. So kunn he em doch nich rünnerslucken? Nu fleeg he loos un denn is he in de Röhre ünnen an'n Beek verswunnen. Harr he doch Junge? Ja
richtig, dat was en Piepeln in de Röhre, dor weern se woll mächtig
togang. Kiek, nu sitt de Ool wedder dor baben op den Ast un täuvt, dat he'n Fisch fangen kann. Un wat he blänkert un schemert, as'n Eddelsteen. So scheun süht he ut! Dat is nu al poor Johr her. |
Aver ok bi uns in Hamborg-Bramfeld gifft dat nu wedder Iesvagels, heff ik höört, wieldat se endlich begrepen hefft, dat een de Woterkant nich mehr fast inmuuern dröff, sünnern allens torüchbuuen mutt, so as de Natuur dat meent hett, mit Büsch, Planten un de Kanalisation wegrieten. Beken sünd keen Kanääl nich, sünnern natüürlichen Levensruum för Dierten. De Minsch mutt nich överall sien Hannen dortwüschen hebben, denn makt he de Saak meist kaputt. Hebben Se ok al en Iesvagel to sehn kregen? Uns Herrgott sien Eddelsteen? Ik wünsch Se in Nevel un Regen ok noch en beten Novembersünn. |
Bit to Christmaand denn un blieven Se sund! Se Ehr Sünnschienkieker. |
Foto heel baven un heel nerrn: Lukasz Lukasik/Wikimedia Commons 1.11.2005 |