Dat Kruut för'n Sneemaand:
Estragon

vun Anke Nissen

Artemisia dracunculus — Familie Compositae

 

Anner Namen:

 

 

 

Esdragon, Esgragon, Estragon-Beifuß, Dragun, Dragon-Beifuß, Senfkraut, Senfwurz, Essigkraut, Kaisersalat, Schlangenkraut

Plattdüütsch: Essigkruut, Senfkruut, Slangenkruut
Holländisch: slangekruid (Slangenkruut = Schlangenkraut),
drakeblaed (Drakenbloot = Drachenblut)
Engelsch: tarragon
Franzöös'sch: estragon, herbe dragonne (Drakenkruut = Drachenkraut)
Spaansch: estragón, tarragan
Skandinavisch: esdragon
Russisch: estragon
Italienisch: dragancella (lütt Drake = kleiner Drache)
Chinesisch: long hao (Draken-Bifoot = Drachen-Beifuß)
Isländisch: fáfnisgras (Fafnirs Gras) — Fafnir heet en Drake in de "Edda". In dat Gedicht Fáfnismál warrt Fafnir vun Sigurd doothaut.
Türkisch: tarhun
Georgisch: tarkhuna
Kurdisch: tarkhuun
Rumänisch: tarhan
Serbisch: tarkanj
Ungarisch: tárkany

Sammelt warrt:

Bläder, Herba Dracunculi

Warrt bruukt:
  • as Kökengewürz,
  • gegen Appetitlosigkeit,
  • för Estragonööl (Oleum Dracunculi),
  • för Gewürzessig, Krüder-Essig, Estragonsenf

Wassen deit Estragon an sonnig Plätze. Den Wind mag he nich so geern. Ik heff al lang enen Pott mit Estragon up unsen Balkon. Dor mag he — so schient dat — geern wassen. Un winterhart is mien Plant ok.

De latiensch Naam "dracunculus" bedüüdt: kleiner Drache. Ik glööv, de Namen "Dragun" un "Dragon", de wiest up de Draken hen. Dit Kruut sall in olle Tieden en Schutz gegen Draken, Slangen an all so'n Undeerten west sien.

Estragon as Kökengewürz

Över Estragon as Heilkruut gifft dat nich veel to vertellen, aver as Kökengewürz is dat heel goot to bruken. Dat Kruut hett enen egen, charakteristisch Smack, 'n beten herb, 'n beten sööt. Dat passt goot to:

  • hell Fleesch,
  • Geflügel,
  • Fisch,
  • fiene Soßen,
  • Salaat,
  • Kantüffelsalaat,
  • Kantüffelmus (smeckt ganz besünners interessant, ik meen angenehm)
  • Passt goot in de Frankfurter "Gröön Sooß"

Ik legg geern, wenn ik Kürbis kaak, enen Estragon-Stengel mit rin.
Ok in Rührei orrer Omeletts heff ik dat Kruut al mal rinstreut.
Un natürlich kann een Estragon goot in Krüder-Botter mit rinrögen.

Estragon warrt jümmers frisch bruukt. Fien hacken!
Estragon-Essig kann een sik licht sülven maken. Ik legg eenfach dat frisch Kruut in Wien-Essig.
Infreren orrer drögen, dat bekümmt Estragon nich. Also: Jümmers frisch verwenden!

Estragon. En Märken vun Folke Tegetthoff

Plattdüütsch: Anke Nissen

De Minschen seggt: Draken sünd utstorven. Se sünd dorüm utstorven, wiel kene Jungfru Foder för enen Draken sien wull. — De Lüüd weern erlichtert.
Man, de Wohrheit is anners:

Draken ween al jümmers Plantenfreter. Ehr Eten bestünn ut Bläder, Blöden, Rinnen vun Bööm, Pilze... Un de Minschen, de lachen, dat so groot Deerten blots so'n Grööntüüg freten. Se lachen so lang, bet dat de Drakens to veel wörr, se wehren sik. Se hebbt de Minschen wat hoost — aver, as wi ja all weten — wenn en Draken hoost, warrt dorbi en beten Füür utspiet, un dor hett denn al mal en Hoorschopf brennt orrer en lütt Dörp is afbrennt. Aver wi Minschen, wi maakt geern ut en lütt Füür enen groten Brand, un so is dat to wilde Geschichten över de gräsig Draken kamen.

Ok de Saak mit de Jungfruun weer nich so, as de Minschen dat vertellt.
Draken harrn sik överleggt, dat se villicht vun enen reinen un unschüllig Minschen verstahn warrt, dat disse Minschen villicht marken, wat för sanfte Wesen se doch sünd. Dorüm verlangen se geern na junge Deerns, na Jungfruun.
Disse Jungfruun bleven na korte Tiet meist geern un friewillig bi de Draken. Ja, männichmal verleevt sik sogoor en Deerns in so'n groten, sanften Draken. Un dat is blots heel selten vörkamen, dat en Jungfru bi dat stürmisch Ümarmen un Küsschen geven to Dood kamen is — denn de Draken weern meist recht fien un zart mit de Deerns.
So, nu weet wi all, wo dat mit de Draken togahn is.

Kortens nu is en lütt Draken — kuum grötter as en Dackel — updükert. Un so lütt, as he weer, he hett sik benahmen as siene Vörfohren: He suus up siene Stummelbeen dörch de Dörper, jümmers up de Söök na wat to Freten — so hett dat jedenfalls för de Lüüd utsehen.

Uns Dackel-Draken weer nich blots lütt, as en Dwarg, he weer ok nückerig un kränkel. Ganz besünners quääl em en Sluckup. All söven Sekunnen keem en lialütt Flamm — as en Rietsteken-Flamm — ut sien Muul un sien Lief hüpp bi elkeen "Hicks" en beten hoch.
Wenn de Dackeldraak vör luter Buukpien un Halsbrennen dörch de Dörper suus, kunn een reinweg bang warrn. He beweeg sik ja nich blots na vörn, nee, dörch de "Hicks" jump ja ok na baben. All Lüüd lepen so gau, as se kunnen, weg, rin in de Hüüs, keen truu sik rut. Dorbi weer uns lütt Dackeldraak blots up de Söök na Help.

He harr in en oll Book — dat sien Urgroot-Tante tohöört harr — vun enen "wohren Drakenfründ" leest. Dor stünn, dat vun all de Krüder, Bläder un Wörteln Estragon dat leevst un best Kruut för Draken weer. Se sünd fröher hunnerte Kilometer lopen för enen fienen Stengel vun dit Kruut. Se lutschen dor vull Vergnögen an rüm, se kauen dat Kruut, ja, se flochen dor Kränze ut un hangen sik de över de Ohren. Un vör allem — so stünn dat ok in dat oll Book — dit Kruut, Estragon, kunn Help bringen gegen de typisch Draken-Krankheit, den Sluckup!

Nu weer uns lütt Dackeldraak nich mehr to hollen:
"Dit Kruut — hicks! — mütt ik unbedingt — hicks! — hebben!" reep he. Doch wo sull he söken? Ok sien Mutter harr nix mehr vun dit Kruut wüsst. Se weer in junge Johren an Sluckup storven, blots 347 Johr is se olt worrn.
Un so suus ehr Söhn över Land, jümmers up de Söök na Estragon.

Eenmal stünn he wedder mal alleen vör en afslaten Döör, he hicks un hops un brüll un spuck siene lütten Rietsteken-Flammen — dor güng baven en Finster up un hitte Supp wörr up em dalkippt. De Supp klacker an em dal, he lick mit sien lange Tung över sienen stachelig Rüüch, sienen panzert Steert, siene Snuut un denn tappel he trurig wieder. He tappel un tappel — miteens mark he:
"Ik mütt... ja nich mehr... hicksen! Mien Sluckup is weg!"

De Lüüd weern in de Twischentiet ut ehre Hüüs kamen, se bewunnern de Fru, de den Draken mit Kohlrabi-Supp verdreven harr. Se freuen sik aver to fröh. Lütt Dackeldraak keem trüch — füürig, luut, gau — suus he in't Dörp, brems vör dat Suppen-Överfall-Huus un besnupper de Reste vun de Supp. Dor weern fiensneden Bläder in:
"Dat mütt Estragon sien!" jubel he, dat de Finster un Dören wackeln un de Lüüd vör Schreck staunen, wat för en Kraft in dissen lütten Minidraken steek.
"Geevt mi dat Kruut!", reep he mit grugelig verstellt Stimm, "denn laat ik juuch för alle Tiet tofreden."
As de Tofall männichmal so speelt, sull graad in dit Huus an'n annern Dag Hochtiet sien.
"De Bruut will he hebben, hebbt ji't höört, de Bruut!", jammer de Familie.
Un dor reep de Draken al wedder:
"Dat Kruut! Los, los! Anners haal ik mienen groten Broder! De warrt juuch Dörp twei maken!"
"Oh, oh! Wenn wi em de Bruut nich geevt, warrt groot Unglück över uns Dörp kamen", un se schuven de Bruut ut de Döör un wünschen ehr Glück.
De Dackeldraak freet se natürlich nich — he keem ganz dicht an de Bruut ran un güng ehr üm de smucken Been.
""Bringst du mi dat Kruut?" fraag he liesen.
"Nee, ik bün de Bruut."
"Wat seggst du? Du büst Estragon?"
"Nee, ik heet Helene."
"Woso Helene?"
"Woso Estragon?"
So weer dat bestimmt noch lang her un hen gahn, wenn den Draken nich graad nu en wunnerfien Ruuch in de Nääs keem. He snupper un snupper un land an'n End ünner Helenes Rock, knapp över't Knee, wo in dat Strümpenband en Büschel Krüder hüng.
"Wat is denn dat?" fraag uns Dackeldraak.
"Dat is... äh, wo sall ik di dat seggen... ", stotter Helene, se tru sik nich, mit de Wohrheit rut to kamen. Dit Kruut weer nämlich en oll Tövermittel, en Schutz vör Draken, Slangen an anner Undeerten. "Also, dat is Estragon", keem dat denn aver doch luut un düütlich ut Helene rut.
Dor freu sik uns Minidraak, he hops un hüpp, maak enen Salto un klatsch in siene Poten.
Vun dissen Dag an kreeg he eenmal in de Week en groot Buschen Estragon. He harr nie wedder Sluckup. He is to den Dörpdraken worrn un all Lüüd harrn em vun Harten geern.


na baven