De Ruganer Klabautermann

"Dat weer vör lange Tiet to de Tieden, dat in Zingster Håben so vele Dickscheep as in Sassnitz, Griepswold un Stralsund legen, schööne Saken bröcht harrn vun Indien un China un so. Ok Guano ut Chile! Ja, Zingst weer een grote Hannelshåben."

So orrer so ähnlich füngen de Geschichten vun mienen Påtenunkel Jehann an.


Caspar David Friedrich, Griepswolder Håben

Ik weit nich, wat dat mien Ururur-Grootvadder weer orrer denen sien Vadder. Up alle Fäll is dat lang her. De harr as Schipperknecht bi Abbi Wallis anheuert. Ne, Matroos sään se domaals nich. Hei harr schon poor grote Reisen achter sik. Un weer hei denn maal Tohuus, denn vertellte hei un vertellte un vertellte.

De Geschichten wöörn wiedergeven vun Vadder to Söhn, to de Familje. So weer ok wat bi mi ankamen. Best erinner ik die Geschicht, woso een Öllervadder vun de Seefåhrt weggahn un bi en Buurn in Deinsten gahn is.

"Wi weeren in den Chineesch Ozeaan in een Storm kamen, so enen gifft dat nich noch maal. Denkt man denn!
Rechttiedig harr uns de Käptn ut de Kojen smieten laten. Wi müßten hooch in de Takelaasch un Sägel inhålen.


Arbeit in de Takelaasch, histoorsches Foto

Ik hüng an'n vördersten Mast an de letzt Raah un flöög jümmer vun links na rechts. Harr ik nich so starke Poten hatt, harr mi dat Schipp afsmeten, rin in den Chineeschen Ozeaan. Ünner uns dreihte sik allens! "Nich na ünnen kieken!" harrn wi liernt.
Dat weer en Wunner, dat wi mit dat Licht vun'n Morgen bi uns Kuntrull faststellten, dat Abbi Wallis sien Schipp standhollen harr.

Wi harrn een gauden Kaptein, sien Naam weit ik nich miehr. De hett uns in Wachen indeilt un twei Koppeln glieks in de Kojen jagt. Dörch dat Knarren un Knastern vun dat Holtschipp hörte ik dat Zwiestern vun twei Maten, de ehr Kojen in mien Neeg harrn:
"...up en Werft in Sassnitz buten se bannig gaude Scheep. Mit een vun de groten Dinger harr dat aver nich sien Richtigkeit. Nüms aver wüßt, welkes Schipp dat weer. Dat harrn de Seelüüd un de Reeder vergeten.


Nacht in'n Håben vun Sassnitz. Digitaalbild Rudi Witzke

Woans dat dortau kamen is, weit nüms. Man sää aver so: En Räuwer harr sik ünnen an'n Håben, wo de Scheep legen un de nien buut wöörn, nachtens in dat lütte Huus vun en Stüürmann rinsleken. Hei weer to See. Sien Fruu slööp, vun de vele Arbeit mit de anlandten Fisch hunnenmööd. Ehr lüürlütte Deern aver füng in ehr Kiep an to wäuhlen, denn wimmerte dat. De Mudder keem nich. Dor huulte dat Lütte loos. De Räuver harr nu flink de Kurv kratzen kunnt, noch weer Tiet. Hei aver nähm sien Prank un höll dat Baby den lütten Mund tau. Fast drückte hei tau. Denn strampelte dat Bünnel Leven nich miehr. Keen Toon miehr. Dat Undeert stoppte dat Bünnel mit dat Kind in sienen Seesack un makte, dat hei weg keem. — Wohen aver mit de dode Deern? Hei leep all länger Tiet baven an't Äuwer Richt Königstauhl.


Äuver Richt Königsstauhl. Foto: Rudi Witzke

Bi een vun de letzten Hüüs harr hei en Schüpp mitnahmen. Wohl so up halven Weg na'n Königsstauhl müßt hei verpusten. De Weg güng an't Över bargup un bargdaal. — Wat daun? Dor stünn woll teihn Meter hoge Bööm vör em, Dwargen mang de Bäukenriesen in dat Holt an'n Königsstauhl. — Dor wöör keen Minsch de negsten 199 Johr henkamen.


Junge Böken, Foto: ML

Em keem in'n Sinn, dat Bünnel an den lütten Boom vör em intokuhlen. — Upletzt leggte he Moos up dat ‚Graff' und trampelte allens fast. Nix weer to seihn.

…De Gendarms ut de Naverdörper hülpen bi de Säuk. Nix! De Mörder weer mit dat ierste Grootschipp verswunnen.

Woll so an 100 Johr vergüngen. De Förster von den Fürsten to Putbus, den sien Holt dat weer, dacht sik so: Dat kann, wenn hei noch drei bit vier Johr dröögt, en gauden Kielboom warden. So dacht, so ok denn daan. Een Warft-Eigner köffte den slank un graad wusssenen Bökenstamm. Un dat wöör en Kielboom.


Böken. Foto ML

Nüms wüßt, dat in den Kielboom de Seel vun dat vör över hunnert Johr in Sassnitz mördert Kind inwussen weer.
Nüms kunn weiten, dat dormit en lege Geist in dat Schipp sien Hüsung harr. Doch dat föll up, dat up ditt Schipp besünners vele Schipperknechte ut de Masten fölen, Masten bröken, dat Schipp sik up een Riff fastrammelte.
Denn avers leep wedder allens glatt un se harrn een gaude Fohrt, vele gaude Fohrten. Dat wöör vergeten, dat in dat Schipp mit de Seel vun dat mördert Kind wat Grugeliges inbuut weer.

Verspreek mi, dat du nüms wat wieder vertelltst: Ik heff in so enen Storm bi dat Knacken un Pultern vörn up'n Bugspriet twei lüchten blage Pünkt seihn, de as en Katteiker de Masten up un daal lepen!" Hei makte een Paus un denn vertellte hei wieder:


Bugspriet mit Klabautermann

"Ik weit ok noch de Nacht, as ik Waach ok för den Frachtruum harr. Dor pulterte dat as dull. Vörsichtig makte ik een Klapp..! Rums! Dor suuste en Bünnel Fracht in mien Richt, ik kreeg jüst de Luuk noch tau. Un wedder weern se dor west, de twei lüchten blage Pünkt."


Veermastbark Pamir, histoorsches Foto

Unkel Jehann stoppte en niege Piep.

"Tje, een vun Juge Uropas is denn ok Fohrensmann up disses Schipp west. Johre weer hei up lüttere un grote Barken üm de Welt seilt.

Denn keem de slimmste Nacht, de hei up See belevt heff. Dat weer een staatsche Bark, mit de se ehr Fracht üm dat Kap Hoorn na Hamborg bringen schullen. Sei harrn so veel Arbeit mit de Seils, dat sei keen twei Daag een Friewaach harren. Un to dat Klatschen vun de hogen Wellen, dat Brusen vun den Storm, dat Klappern vun dat Takelaaschgeschirr keem, wat ganz lang nich west weer, dat Wummern un Kloppen vun den Kalfaterhåmer. All wüßten, dat se en Klabautermann an Bord harrn. Und denn müßten sei en anbraken Mast kappen. En Wunner, dat dorbi nüms verkröppte.


Storm

Ierst harrn se dat in ehr Strapseern in de Takelaasch un an Deck nich mitkregen, nu üm so leger: Hulen, Roren, Wommern, Süfzen un den wedder Trummeln as up en Riesenpauk.
In de letzt Nacht weer dat Wimmern un Hulen un Roren noch leger as tovöör. Du kunnst di de Ohren tohollen, dat Jammern vun en Kind weer luder.

Dor müßt de Klabautermann den up uns Schipp rümspuken Geist vun den Mörder dat letzte Maal in de Kniep nahmen hebben. Hei ward em jaagt un upletzt dat Genick ümdreiht hebben.

Vörn un achter un över mi wedder de twei lüchten blagen Pünkt. — Ik heff mi in Zingst bi den Reeder mien Papieren geven laten un bün an Land bleven. Vun de Seefohrt harr ik naug."

Mit de Johren kregen de Seelüüd ruut, dat up mennich en Schipp dat mit dat Trummeln so taugüng. Wieldat de Geist so rümmerpulterte un mit en Kalfaterhåmer gegen de Bordwand un de Masten haugte, kreeg hei den Naam "Klabautermann". Un wieldat nüms dat anners verkloren kunn, hebbt de Ruganer un Zingster Seelüüd an de Geschicht mit dat lütt Mäken glöövt. Un denn wöör noch anhungen: Ok de Kinner, de up de Welt kaamt un doot sünd, warden Klabautermänner. Un denn wöör noch ranflickt. Ok de Babies, de levig up de Welt kemen un ahn Dööp stürven, wöörn Geisterwesen.

Dat weeren den de Ruganer Klabautermänner. Un woans weer dat in anner Länner?
Ja, dor gifft dat ok Klabautermänner, de bloots gaud sünd un den Kaptein helpen. Se warden bloots füünsch, wenn de Schippslüüd em brüdten.

Mit de Dampbööt verswünnen de dicken drei- un miehrmastigen Hannelsscheep. Nüms vertellt noch wat vun de Klabautermänner, obschonst elkeen Johr groote Scheep eenfach verswinnen un nich in ehren Teelhåben ankamen sünd. De Radarschirm war faken unvermaudens düster. En Schipp is för jümmer weg. Swiegen de Seelüüd över den Klabautermann ut Manschetten, dat noch miehr passeert? Villicht kriegt wi noch miehr to weiten.


Radarschirm


Rudi Witzke
5.9.2010


na baven