55 Johr Düütsche Mark:
Ventilgummi — en Gebortsdags-Gaav

vun Rudi Witzke

Maandag, de 21. Juni vör 55 Johr weer de eerste Dag, wo wi för DM — Düütsche Mark — wat köpen kunnen. So hannelt düt Vertellsel vun en Gebortsdag in mehr as een Sinn.

Bild: Karin Schumann/Pixelio
Nu seten wi dor buten in't Dörp Cashagen. Up aventüürsche Wies weern veele Minschen in de letzen Kriegstieden un dorna hier ankamen. Vadder schull hier in'n Harvst 1946 för hunnertacht Kinner en School in de Gäng bringen. Keen Bank, keen Tafel, keen Böker, nix! De School güng avers los! De Timmermann Grimm hett en Ficht fällt, Breder sneden un twei groote Dische un Bänk as in en' Beergoorn tosamennagelt. Un de Unnericht füng an.

Dat lütte Dörp weer överswemmt vun Flüchtlinge un Verdrevene. Elkeen Familie harr en Stuuv kregen: De Lüüd ut Danzig, ut Königsbarg un Memel, ut Kolberg, ut Breslau un Oppeln, vun veele Gegenen ut'n Osten. Wi Toreisten ut'n Osten drückten de Inheimschen woll beten an'e Wand. De seten avers an de vullen Fleischpött. Dat's avers en anner Geschicht.

Nohrenkraam weer knapp. Wenn een dörchkamen wull, weern Organiseeren un Tuschen anseggt. Un dor mutt een beweglich sien. Wokeen toeerst kümmt, de kriggt villicht noch Steckröven bi'n Höcker in't Naverdörp, wenn dor welk anlevert weern.

Dörch Krüüz -un Dweer-Tuschen harr unse Nakriegs-Wahngemeinschaft vun achteihn Lüüd dat trechtkregen, dat ut inhannelte Stücken twei Drahtesels tosamensett warrn kunnen. Blots losföhren kunnst so licht nich. Enerwat weer jümmer kaputt. Wi kunnen avers ut de twei Drahtesels meist enen so tosamensetten, dat he gängsch weer. ln't Fröhjohr 1948 geev dat nu groote Probleeme mit Ventilgummi. Immer körter weern de Ennen vun den dünnen Gummislauch woorn. Dat reikte villicht noch en paar Daag för twei Ventile. Un ut de Gummilösungs-Tuuv keem nix mehr rut. En Lock in'n Slauch, un denn weer dat to Enn mit dat Radföhren.


Rieksmark. Bild: Claudia 35/Pixelio

Un so mitten rin in uns Sorgen keem de Bott, dat wi an'n Sünnavend, den 19. Juni 1948 nieges Geld kriegen schullen. Slang stahn för de D-MarkDe "Deutsche Mark" schull de "Reichsmark" aflösen. Lang hebbt wi an dissen Dag in Dakendörp Slang stahn un tövt. Un denn harrn wi uns Koppgeld: Deutsche Mark! D-Mark! DM!

Wi kunnen uns bi besten Willen nich vörstellen, dat nu in de Ladens wat anners weer. "Wat wi bruken," sä Vadder, "is Ventilgummi un Gummilösung. Morgenfröh föhrst du na Ahrensböök hen un frögst bi Hamann na."
Unglöövsch maakte ik mi up'n Weg. Ik kennte dat leddig fegte Schaufinster vun Hamann. Spinnen mit ehre Netten harrn sik dat statts Utlagen in dat Finster kommodig maakt.

"Ich wollte mal fragen, ob Sie Ventilgummi und Gummilösung haben," bröchte ik in den Laden mien Gewarv vör.


Dat weer maal dat gröötst Gebortdagsgeschenk. Foto: RW

"Wieviel Zentimeter Ventilgummi sollen es denn sein? Willst du eine große oder eine kleine Tube Gummilösung?", fröög de Verköpersch.
Ik weer so verdattert, dat ik keen Woort rutkreeg. Noch maal fraagte de Fru na: "Wieviel Zentimeter? Kleine oder große Tube?"

Överglücklich keem ik Tohuus an. För unse ierste D-Mark harrn wi Flickkraam för unse Drahtesels utgeven. Alle Lüüd ut uns Huus kemen tohoop un bewunnerten Ventilgummi un Gummilösung. Un an dissen Dag harr Mudder denn ok noch Gebortsdag. "Dat's avers en schöönes Gebortsdags-Geschenk," meinte se.

Ok wenn hüüt all Döchter orrer Söhns anfangt, sik enen dicken Kopp to maken, wat se för den iersten Euro för ehre Mudders to'n Gebortsdag köpen warrn, eengaal, wat se utsöken: Nix ward so bewunnert warrn, as uns Mudder över dat Flicktüüg in'n Juni 1948 staunt hett.

Rudi Witzke, 21.6.2003


na baven