De Wiehnachtenåvend weer, un is ok hüüt noch, för Klås de gröttst' Dag vun't ganze Johr! Wenn sik all in de Familie dråpen doot un sik dat goot gåhn låten. Arger un Striet, as man dat veel bi anner Lüüd hören deit, hett he in düsse Tiet nümmernich kennenlehrt ...

Hilligavend bi Klås tohuus

vun Klaus-Dieter Tüxen


In Borby, siet 1934 'n Oortsdeel vun de domalige Kreisstadt Eckernför, is Klås boren un opwussen, un wåhnt hett he in een lüttjet Duppelhuus mit twee Familien in. Sien Nåverslüüd weern mit fief Kinner blots meist so riek as sien Familie, denn to de Tiet üm dütt Vertellen weern se bi Klås tohuus söss Kinner; mit acht Minschen üm een'n Etendisch herüm. Dat güng blots mit Tocht, Ordnung un "Mannshand båven", as sien Vadder jümmers sä.


Borby un Eckernför

Dee 1940 bueten Hüser weern allgemein op Grootfamilien utricht't, worbi de Köök, as Wåhnköök, de gröttst' Ruum weer, in dee sik dat Familienleven afspelen dä. Blots de Fiern, dee 't all Nääs lang geev, as Boortsdååg, Döpen, Kumfirmatschoon'n un so wieder, dee worrn in de "gode Stuuv" verleggt, in dee anners nüms wat to söken harr.

In de Wåhnköök geev dat åvers nich blots Eten op'n Disch. Dor worrn ok de Binnendöörspele utdrågen, Schoolarbeiten mååkt, in de Åårntiet Kassberen utkarrnt, Fleder-, Johanns- un Solterbeern striepelt, Arfen puult, Bohnen snibbelt, Rhabarber sneden, even all'ns dat, wat in so'n Grootfamilie anfallen deit! Un to Wiehnachten, nådat de Gören all in de Båådwann weer'n, un seehrs fienste Kledååsch ankregen harrn, hebbt se ok in düsse Köök op den Wiehnachtsmann töven müsst.

He kreeg vun Klock veer bit fief namiddåågs Tiet, de Geschenke antolevern un den Dannenboom optostellen, worbi sien Modder dat Slötellock vun de Kökendöör afdecken dä, an's kunn een den Wiehnachtsmann ja seh'n, dat dorven Kinner nich, denn verswunn he wedder — mit de Geschenke.

Klock fief weer't denn so wiet. 'n lütte Pingel weer dat Teken dorför, dat de Wiehnachtsmann wiedergåhn weer. Klås un sien Geswister dorven nu in de "gode Stuuv".

Mit lüchtende Ogen stünnen se an de Döör, worbi een nieschierig Oog all över de Geschenke plieren dä, dee all üm den Wiehnachtsboom ümher legen. Un in de eerste Tiet müsst jedereen noch 'n lütt Riemel opseggen; låter sungen se 'n Wiehnachtsleed na dee Melodie, dee sien Vadder mit de Mandolin, dee jümmersto parååt in de Eck vun de Couch stünn, anstimmen dä. Nu eerst dorven se sik mit glöhnigen Kopp op de Geschenke störten.

In de knappe Tiet nå den Krieg harr de Wiehnachtsmann schient's nich so veel Püttjers, oder hee weer all bannig oolt, dat he mehr nich dregen kunn, denn alltoveel harr he nimmernich aflevert. Man domals wüssten de Kinner nix dorvun af, see harrn jümmers dat Geföhl, rieklich beschenkt worrn to sien, de annern kregen ja ok nich mehr.

Jedereen in de Familie kreeg 'n Töller mit Nööt, Appelsien'n, Schokolååd un Marzipan. Workeen, as Klås, dat Marzipan nich smecken dä, dee tuusch dat gegen anner Leckerien. Un för all geev dat ok noch dree bit veer meist Såken to'n Antrecken, åvers ok jümmers wat to'n Spelen.

Hiddelig as man wat, plöcken se eerst all'ns ut'neen, un bi soo veel Gören weer dat gor nich so licht to, mit de knappe Platz in de lüttje Stuuv. Ooh, un wat hebbt se sweet, un dorto keem all'ns tohoop. De Opregen, jüst eerst warm bååd't, de Sünndagskledååsch, de velen Minschen in de lüttje Kabuff, dee mit Köhlen in'n Kachelåven inbööd't weer, un de velen echten Lichten an den lütten Dannenboom mit ehr'n strahlenden Glanz weer'n de Oorsaak för de Hitten.

Gegen Klock söven keem wedder 'n beten Roh in de Gemöter un 'n wunnerbåret Eten op 'n Disch, wat Klås sien Modder in de Twischentiet tobereit't harr — un wat för 'n Eten! Dat weer nå de Geschenke de twete Hööchtpunkt vun den Hilligåvend, op dee sik all jümmersto wedder sünnerlich freut hebbt.

De Utklang vun düssen Dag, op dee de Kinner tovör över veer Wuchen töövt hebbt, weer naschen, Nööt knacken un noch 'n lütte beten singen vun Wiehnachten — un alltohoop probeert se de niegen Spele ut, bit dat de Klock an de Wand twölf Mål sloog, de Lüttsten in de Puuch müssten un slåpen hebbt as lang nich mehr.


24.12.2019


na baven